Pala, “Ekotoksikolojik izleme/değerlendirme prosedürleri” ve “Ekolojik Risk Değerlendirmeleri” ile hangi su havzalarında bu analizlerin yapıldığına dair net bilgi talep ettiğinde, Bakanlığın “Ekotoksikolojik izleme yapılmamaktadır” şeklinde kısa bir yanıt verdiğini söyledi.

“Bilimsel çalışmalara duyulan ihtiyaç”

CHP’li Pala, bakanlığın izlemekte yetersiz kaldığı veya hiç izlemediği parametrelerin ülke su havzaları için büyük tehditler oluşturduğunu belirtti ve “Su kalitesini, kimyasal kirliliği ve ekolojik riskleri bilimsel ölçümlerle değerlendirmediğimiz sürece, siyanürle yapılan madencilik gibi riskli bir işlemde toplum sağlığını koruduğumuzu söyleyemeyiz. ‘Olasılıksal Ekolojik Risk Değerlendirmesi’, uluslararası düzeyde yaygın olarak uygulanan bir yöntemdir. Neden ülkemizde bu yöntemler görmezden geliniyor ve ‘ekotoksikolojik izleme’ yapılmıyor, bu sorular hala cevapsız.” dedi. Pala, “Ekolojik risk analizlerinde uluslararası kılavuzlar ve disiplinlerarası yaklaşımlar gerektiğini düşünüyorum. Ancak, bakanlığın yanıtında bunların hiçbiri yer almıyor” diye ekledi.

Pala, her bir madende yapılan siyanür ölçümlerinin aylık veya yıllık dağılımının paylaşılmadığını eleştirerek, “Siyanürün yeraltı ve yüzey sularına, tarım arazilerine ve nehir ekosistemine karıştığına dair kesin bilgilere ihtiyaç duyuluyor. Milyonlarca insanın kullandığı su havzalarında hangi ölçüm değerlerinin hangi standarda göre normal veya tehlikeli kabul edildiğine dair şeffaf verilerin eksikliği büyük bir sorun oluşturuyor” şeklinde konuştu.

“Erzincan İliç’teki felaketle ilgili sorular yanıtlanmadı”

Pala, Erzincan İliç’teki çevre felaketiyle ilgili olarak, “Hangi tarihlerde, hangi laboratuvarlarda, ne tür analizler yapıldığına dair sorularımıza sadece genel bir denetim uygulandığı ve cezai yaptırımların mevcut olduğu yanıtını aldık” dedi. “Ancak su, toprak ve çökelti analizlerinin hangi noktalarda gerçekleştirildiği, raporların nerede yayımlandığı ve siyanür konsantrasyonunun ölçüm sonuçları gibi sorularımıza net bir bilgi bulunmamaktadır. İliç, siyanürlü madenciliğin en belirgin, en güncel ve trajik olayıdır, buna rağmen bakanlık durumu geçiştiriyor. Bu, halkın güvenini zedeler.” şeklinde konuştu.

“Mevzuatlar su kaynaklarını korumaya yeter mi?”

Pala, önergeye verilen yanıtta kısmen bahsedilen “Evsel ve Endüstriyel Kirlilik İzleme Programı”nın 2014 yılından bu yana birkaç havzada uygulanmasının yeterli olmadığını vurgulayarak, “Programda siyanür ölçümü yapıldığı belirtiliyor, fakat bunların nasıl raporlandığı, hangi yöntemlerle analitik tutarlılığın sağlandığı ve uluslararası standart parametrelerin uygulanıp uygulanmadığı hakkında hiçbir bilgi yok. Ayrıca, siyanürün izin verilen limitlerin altında olduğu bilgisinin hangi bölgelerde, hangi zaman dilimlerinde alındığına dair gerçekçi veriler sunulmuyor. Yönetmelikler, su kaynaklarımızın güvenliğini sağlıyor mu, bunlar nasıl izleniyor, bilinmiyor. ‘Endişe verici’ durumların neye göre belirlendiğine dair nesnel bir kriter oluşturulmasına acilen ihtiyaç var.” ifadelerini kullandı.

“Farklı bakanlar, aynı anlayış”

Aradan geçen 10 ay içinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nda bakan değişikliği yaşandığına işaret eden Pala, “Soruyu Mehmet Özhaseki’ye yöneltmiştik, yanıt Murat Kurum’un döneminde geldi. Ancak, yanıt içerik açısından yetersiz. Anlaşılan o ki, kurumsal olarak çevre yönetimi ve ekolojik risk konularında yeterince hassas bir bakış açısı geliştirilmemiş.” dedi. Pala, önergedeki konuların açıklığa kavuşturulmaması durumunun halk sağlığına direkt etkisi olduğunu belirterek, “Şeffaf, bilimsel temellere dayanan uluslararası standartlarda ekolojik risk analizleri gerçekleştirilmediği sürece, altın madenciliği gibi faaliyetlerin halk sağlığı üzerindeki tehditleri devam edecektir. Ayrıca, ülke genelindeki su havzalarında kimyasal kirlenmenin uzun vadeli etkileri göz ardı ediliyor olabilir, bu da ekosistemlere geri dönüşü olmayan zararlar verir.” sözleriyle durumu özetledi. (ANKA)

“`